نمایش مبدأ برای پای گو

پای گو (Pai gow) به چینی: 牌九، یک بازی [[قمار]] چینی است. پای گو با مجموعه‌ای از 32 دومینوی چینی بازی می‌شود. این بازی در کازینوهای بزرگ چین از جمله ماکائو انجام می‌شود. پای گو در ایالات متحده (ایالاتی از جمله بوستون، ماساچوست؛ لاس وگاس، نوادا؛ رنو، نوادا؛ کنتیکت؛ آتلانتیک سیتی، نیوجرسی؛ پنسیلوانیا؛ می سی سی پی؛ و اتاق‌های بازی کارتی کالیفرنیا)، کانادا (ادمونتون، آلبرتا و کلگری، آلبرتا)، استرالیا و نیوزلند نیز انجام می‌شود.

نام پای گو گاهی اوقات برای اشاره به یک [[بازی ورق]] به نام پوکر پای گو (یا [[پوکر]] دو دستی) استفاده می‌شود. این بازی در واقع بر پایه پای گو است.
[[پرونده:ChineseDominoes.jpg|بندانگشتی|یک ست از دومینو پای گو]]

مجموعه‌ای از دومینوی چینی. دو ردیف بالای دومینوها یازده جفت منطبق را با مقدار نزولی از چپ به راست مشخص کرده‌اند. در زیر آن‌ها پنج جفت دومینوی غیر منطبق وجود دارد که ارزش کمتری نسبت به جفت‌های منطبق دارند؛ همچنین از چپ به راست ارزش نزولی دارند. دومینوهای جی جون، پایین سمت راست، در جایگاه بالاترین جفت هستند.

== تاریخچه ==
پای گو در واقع اولین شکل مستند شده از [[دومینو]] است که در چین، قبل یا در طول سلسله سونگ سرچشمه گرفته است. این بازی همچنین جد دومینوهای مدرن و غربی است. پای گو به معنای "ساختن 9" است. بازی اصلی از اساطیر خلق چینی و سازمان نظامی چین در آن زمان (رتبه‌های 1 تا 9) الگوبرداری شده است.

'''جفت‌ها در واقع روایت‌گر داستان خلقت هستند:'''

* جی جون (Gee Joon) بالاترین ارزش را دارد و خالق برتر جهان است.
* تین (Teen) بهشت است، اولین چیزی که جی جون خلق کرد.
* دی (Day) زمین است که در زیر آسمان‌ها قرار گرفته است.
* یون (Yun) انسانی است که جی جون او را برای زندگی بر روی زمین ساخته است.
* گور (Gor) غازی است که برای خوردن توسط انسان ساخته شده است.
* موی (Mooy) گل آلو است که به زمین زیبایی می‌بخشد.
* هر جفت مرحله دیگری از این روایت است. لباس (بن) برای پوشیدن، تیشه (فو) برای خرد کردن چوب، پارتیشن (پینگ) برای ساختن خانه، هفتمین فرزند مرد (تیت) و هشتمین فرزند (لوک).

== قوانین بازی ==

=== شروع بازی ===
دومینو‌ها روی میز بر زده شده و در هشت پشته متشکل از چهار دومینو و رو به پایین قرار می‌گیرند. این‌ها هر کدام به عنوان مجموعه‌ای به نام انبوه چوب (woodpile) شناخته می‌شوند. در ادامه و پس از آن که بازیکنان شرط بندی خود را انجام دادند دومینو‌های منفرد می‌توانند به روش‌های خاصی برای چیدمان مجدد توده‌های چوب جابه‌جا شوند.

در مرحله بعد، به هر بازیکن (از جمله دیلر) دسته‌ای دومینو داده می شود که باید از آن‌ها برای تشکیل دو دست متشکل از دو دومینو خود استفاده کند. به دستی که مقدار کمتری دارد، دست جلو و به دستی که مقدار بیشتری دارد، دست عقب می‌گویند. اگر دست جلوی یک بازیکن، دست جلوی دیلر را بزند، و دست عقب بازیکن، دست عقب دیلر را هم شکست دهد، آن بازیکن برنده شرط است. اگر دست‌های جلو و عقب بازیکن هر دو به دست‌های دیلر ببازند، بازیکن شرط را می‌بازد. اگر یک دست برنده شده و دست دیگر ببازد، در اصطلاح گفته می‌شود که بازیکن فشار آورده است. در چنین شرایطی وی پولی را که شرط کرده است پس می‌گیرد. به طور معمول در پای گو هفت بازیکن بازی می‌کنند. دست‌های هر بازیکن تنها با دست‌های دیلر مقایسه می‌شوند. مقایسه‌ها همیشه به صورت جلو با جلو و عقب با عقب هستند.

در صورتی که 32 دومینو قابل استفاده در نظر گرفته شوند، 35960 روش ممکن برای انتخاب 4 دومینو از میان 32 دومینو وجود خواهد داشت. با این حال، 3620 مجموعه متمایز از 4 دومینو وجود دارد که در آن دومینوها به صورت یک جفت غیر قابل تشخیص در نظر گرفته می‌شوند. 496 راه برای انتخاب 2 دومینو از 32 دومینو وجود دارد که در آن تمامی 32 دومینو قابل تشخیص در نظر گرفته می شوند. 136 دست متمایز (جفت دومینو) وجود دارد که دومینو‌های آن به صورت یک جفت غیر قابل تشخیص در نظر گرفته می‌شوند.

=== امتیازدهی پایه ===
نام پای‌گو به طور ساده به معنی "ساختن 9" یا "کارت 9" ترجمه شده است. این نشان دهنده این واقعیت است که به جز چند استثناء با امتیاز بالا، حداکثر امتیاز ممکن برای یک دست 9 است. اگر یک دست از دو دومینو تشکیل شده باشد که یک جفت را تشکیل نمی‌دهند، ارزش آن با جمع کردن تعداد کل نقطه‌‌های (پیپ) روی دومینو‌ها و حذف رقم دهگان (در صورت وجود) تعیین می‌شود. مثال‌ها:

* 1-3 با 2-3: ارزش 9 (در مجموع نه نقطه)
* 2-3 با 5-6: ارزش 6 (16 نقطه، کم کردن ده دهگان)
* 5-5 با 4-6: مقدار 0 (20 پیپ؛ رقم یکان صفر است)

=== گونگ‌ها و ونگ‌ها (Gong and Wong) ===
دومینوی تایل (چپ) و دومینوی تین (راست)

راه‌های خاصی وجود دارد که در آن یک دست می‌تواند بیش از 9 امتیاز کسب کند. دومینو‌های دوبل-یک و دومینوهای دوبل-شش به ترتیب به دومینوهای دی و تین معروف هستند. ترکیب یک دی با تین با هشت، منجر به یک گونگ به ارزش 10 امتیاز می‌شود. این در حالیست که قرار دادن هر یک از آن‌ها با 9، یک ونگ به ارزش 11 را ایجاد می‌کند. با این حال، جفت شدن دی یا تین با هر دومینوی دیگر قوانین امتیازدهی استاندارد را به همراه خواهد داشت.

=== دومینوهای جی جون (Gee Joon) ===
دومینوهای 1-2 و 2-4 دومینوهای جی جون نامیده می‌شوند. این‌ها مانند کارت‌های وایلد محدود عمل می‌کنند. این دومینوها هنگامی که به عنوان بخشی از یک دست استفاده شوند، می‌توانند به عنوان 3 یا 6 امتیاز بگیرند؛ هر کدام که منجر به ارزش بالاتری شوند. به عنوان مثال، یک دست 1-2 و 5-6 به جای 4، ارزش 7 را می‌گیرد.

=== جفت‌ها ===
ارزش جفت هشت‌های منطبق (سمت چپ) بیشتر از جفت هشت‌های غیر همسان (راست) است. اگر یک دست دارای یکی از دومینو‌های سمت چپ و یکی از دومینوهای سمت راست باشد، این‌ها به هیچ وجه یک جفت را تشکیل نمی‌دهند، زیرا دومینوهایی که جفت‌ها را می‌سازند طبق روال سنتی تعریف می‌شوند.

مطابق با تصویر بالای مقاله، 32 دومینوی موجود در یک مجموعه دومینوی چینی را می‌توان در 16 جفت مرتب کرد. یازده مورد از این جفت‌ها، دومینو‌های یکسانی دارند. پنج تا از این جفت‌ها از دو دومینو تشکیل شده‌اند که امتیاز یکسان اما ظاهری متفاوت دارند. گروه دوم شامل دومینو‌های جی جون است که می‌توانند امتیاز سه یا شش را داشته باشند. اغلب ارزش جفت‌ها، هر کدام 12 در نظر گرفته می‌شود.

هنگامی که بازیکن و دیلر هر دو جفت داشته باشند، جفت با ارزش بالاتر برنده می‌شود. ارزش دهی نه با مجموع پیپ‌های دومینوها، بلکه بر اساس ظاهر تعیین می‌شود. نحوه ارزش گذاری باید به خاطر سپرده شود. ارزش گذاری به این صورت است: جی جون، تین، دی و هشت قرمز. پایین‌ترین رتبه‌ها هم 9، 8، 7 و 5 نامتناسب هستند.

=== تساوی ===
وقتی دست‌های بازیکن و دیلر یک امتیاز را نمایش می‌دهند، کسی که بالاترین ارزش را داشته باشد (بر اساس رتبه‌بندی جفتی که در بالا توضیح داده شد) برنده است. برای مثال، دست بازیکن 3-4 و 2-2 است و دست دیلر 5-6 و 5-5 است. امتیاز هر دو مساوی است؛ با این حال، از آنجایی که 5-5 دیلر نسبت سه دومینوی دیگر برتری دارد، وی برنده خواهد بود.

اگر امتیازها مساوی بوده، و بازیکن و دیلر هر کدام دومینو با بالاترین رتبه مشابه را داشته باشند، دیلر برنده است. برای مثال، اگر بازیکن 2-2 و 1-6 را نگه داشته باشد و دیلر 2-2 و 3-4 را در دست داشته باشد، دیلر برنده خواهد شد. دلیل این امر این است که امتیازات (هر کدام 1) و دومینو‌های بالا (2-2) یکسان است. . دومینو با رتبه پایین در هر دست هرگز برای از بین بدن روند تساوی استفاده نمی‌شود.

دو استثنا برای روش توضیح داده شده در بالا وجود دارد. اولاً، اگرچه دومینو‌های جی جون بالاترین رتبه‌بندی را در هنگام استفاده با هم دارند، اما این طور در نظر گرفته می‌شوند که به‌طور جداگانه ارزشی در هنگام ارزیابی تساوی ندارند. دوما، هر تساوی صفر-صفر، بدون توجه به دومینو‌های موجود در دو دست، توسط دیلر برنده خواهد شد.

== استراتژی ==
عنصر کلیدی استراتژی پای گو، ارائه دست‌های بهینه جلو و عقب بر اساس دومینو‌هایی است که به بازیکن داده می‌شود. سه راه برای چیدمان چهار دومینو در دو دست وجود دارد؛ در صورتی که هیچ دوتای آن‌ها یک جفت را تشکیل ندهند. با این حال، اگر حداقل یک جفت در بین دومینوها وجود داشته باشد، تنها دو راه متمایز برای تشکیل دو دست وجود دارد.

سه راه هم برای چیدمان این دومینوها در دو دست وجود دارد.


با استفاده از دومینوهای نشان داده شده در سمت راست، تشکیل دست‌ها و امتیازات زیر امکان پذیر است:

A و B (0)، C و D (0)

A و C (5)، B و D (5)

A و D (3)، B و C (7)

بازیکن باید تصمیم بگیرد که کدام ترکیب به احتمال زیاد مجموعه‌ای بهینه از دست‌های جلو/عقب را برایش تشکیل می‌دهد؛ مجموعه‌ای که بتواند دیلر را شکست دهد، یا این که دست کم تساوی را به نفع بازیکن برنده شود. در برخی موارد، بازیکنی با دومینو‌های ضعیف‌تر ممکن است عمداً تلاش کند تا با فشار، از باخت کامل شرط جلوگیری کند. بسیاری از بازیکنان برای انتخاب جفت دومینوی خود به خرافات یا روش‌های سنتی تکیه می‌کنند.