پوکر

پوکر (به انگلیسی: Poker) به آن دسته از بازی‌های ورق اطلاق می‌شود که بازیکنان روی اینکه چه کسی بر اساس قوانین خاص بازی بهترین دست را دارد، شرط‌بندی می‌کنند. با وجود اینکه اغلب از یک بسته ورق استاندارد استفاده می‌کنند، بازی‌های پوکر می‌توانند در نحوه استفاده از ورق، تعداد کارت‌های در بازی، تعداد کارت‌هایی که روی میز مشخص یا نامشخص (پشت یا رو) است و تعداد کارت‌هایی که بازیکنان در اختیار دارند، متفاوت باشند. اما همه این بازی‌ها قوانینی دارند که شامل یک یا چند دور شرط‌بندی می‌شود.

در اکثر بازی‌های مدرن پوکر، اولین دور شرط‌بندی موقعی آغاز می‌شود که یک یا چند بازیکن باید به صورت اجباری مبلغ مشخصی را وسط بگذارند. این مبلغ به اصلاح Blind bet یا Ante هم شناخته می‌شود. در پوکر استاندارد، هر بازیکن بر اساس ارزش و کیفیتی که فکر می‌کند دستش نسبت به دست دیگران دارد شرط‌بندی می‌کند. سپس در جهت عقربه‌های ساعت این عمل ادامه پیدا می‌کند و هر بازیکن می‌تواند تصمیم بگیرد که آیا شرط قبلی را قبول کند (Call) یا انصراف بدهد (Fold) (پول‌های دور را ببازد). در پوکر همچنین بازیکن می‌تواند شرط را افزایش دهد (Raise). دور شرط‌بندی، زمانی که همه بازیکنان تصمیم گرفته‌اند شرط ببندند یا زمین را ترک کنند، به پایان می‌رسد. اگر همه جز یک نفر انصراف دهند، پول روی میز برای کسی خواهد بود که انصراف نداده است. وی برای بردن در این شرایط حتی نیازی ندارد دست خود را نشان دهد. اگر بیش از یک بازیکن در دور آخر در زمین باقی مانده‌اند، آنها باید دست خود را نشان دهند تا بهترین دست برنده شود.

به جز شرط اجباری اولیه، بقیه پول‌هایی که بازیکنان به صورت داوطلبانه در دور پوکر شرط‌بندی می‌کنند، معمولا به خاطر این است که بازیکن فکر می‌کند دست خوبی دارد یا می‌خواهد به دلایل استراتژیک بلوف بزند. بنابراین، در حالی که در نتیجه نهایی هر دست پوکر شانس دخیل است، اما در دراز مدت بازیکنان نتیجه کارهای خود بر اساس احتمال، روان‌شناسی و تئوری بازی را می‌بینند.

پوکر از آغاز قرن بیستم محبوبیت بسیار زیادی پیدا کرده است. و از یک فعالیت تفریحی در جمع‌های کوچک علاقه‌مند به فعالیت بسیار محبوب و بزرگ بین تماشاگران و بازیکنان که شامل نسخه‌های آنلاین، حضوری و تورنمنت‌های میلیون دلاری می‌شود، تبدیل شده است.

تاریخچه

پوکر حدود اوایل قرن نوزدهم میلادی در ایالات متحده ساخته شده است. از همان زمان، پوکر روند شهرت و محبوبیت خود را در جهان طی کرده است. در سال ۱۹۳۷، رابرت فردریک فاستر در مورد پوکر نوشته است: "بازی پوکر، که اولین بار در آمریکا بازی شده است، شامل دادن پنج کارت به هر بازیکن از یک دست ۲۰ ورقی می‌شود که بدون شک همان بازی ایرانی آس ناس است."

در دهه ۹۰ میلادی، برخی از مورخان همچون دیوید پارلت این ادعا که پوکر از بازی آس ناس آمده است را زیر سوال بردند. تغییراتی که در دهه ۷۰ میلادی اعمال شد، باعث شد پوکر به بازی بسیار محبوبی نسبت به گذشته تبدیل شود. بعد از شروع سری جهانی پوکر در سال ۱۹۷۰، تورنمنت‌های پوکر در کازینوهای آمریکایی رایج شد. حضور برنامه‌های پوکر در تلویزیون، حتی به شهرت این بازی در قرن جدید هم کمک می‌کند. این اتفاق باعث موج محبوبیت پوکر در بین سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۶ شد.

بررسی بازی

در یک بازی عادی پوکر، حق بازی توسط یک توکن نوبت که توسط کارت پخش کن داده می‌شود (Dealer button)، بین بازیکنان چرخانده می‌شود. در یک کازینو، کارت پخش کنی که از طرف کازینو آنجاست، وظیفه کارت پخش کردن بین بازیکنان را دارد اما دکمه سفید پلاستیکی نوبت (توکن) با جهت عقربه‌های ساعت بین بازیکنان پخش می‌شود تا ترتیب شرط‌بندی مشخص شود. کارت‌ها هم به همین ترتیب پخش می‌شوند.

یک یا چند بازیکن معمولا لازم است که به صورت اجباری شرط‌بندی کنند تا هر دست شروع شود. کارت پخش کن یا دیلر، ورق‌ها را بُر می‌زند و بازیکن دست راستی وی می‌تواند یک بار کارت‌ها را از وسط دستکاری کند. سپس دیلر کارت‌ها را بین بازیکنان و از سمت چپ پخش می‌کند. بستگی به نوع بازی پوکر، کارت‌ها می‌تواند رو یا پشت باشد. بعد از اولین دور، شرط‌بندی هم آغاز می‌شود. بین دورها، دست ورق‌های بازیکنان هم می‌تواند بیشتر شود که این اتفاق اغلب با گرفتن کارت جدید یا عوض کردن کارت رخ می‌دهد. بعد از هر دور، تمام شرط‌ها در وسط پات (Pot) جمع می‌شود.

در هر دور شرط‌بندی، اگر یک بازیکن شرط‌بندی کند و بقیه بازیکنان تصمیم بگیرند که که به دعوت وی بله نگویند (Call)، آنها از بازی انصراف می‌دهند (Fold) و دست فورا به پایان می‌رسد. در این حالت کسی که شرط‌بندی کرده، تمام پول‌هایی که وسط است را بدون نشان دادن دستش می‌برد و دست بعدی آغاز خواهد شد. این قانون موجب رخ دادن پدیده بلوف زدن در پوکر شده است. بلوف زدن یک ویژگی خاص پوکر است که آن را از دیگر بازی‌های رقیب و دیگر بازی‌هایی که از رده‌بندی دست ورق استفاده می‌کنند، متمایز می‌کند.

در پایان آخرین دور شرط‌بندی، اگر بیش از یک بازیکن در میز باقی مانده باشد، وقت نشان دادن کارت (Showdown) فرا می‌رسد. در اینجا همه بازیکنان باید دست خود را نشان دهند تا همه‌چیز ارزیابی شود. بازیکنی که با توجه به نوع پوکر بهترین دست را دارد، برنده میز در آن دور خواهد شد. یک دست پوکر می‌تواند شامل پنج ورق باشد. در پوکرهایی که بازیکن بیشتر از ۵ ورق دارد، بهترین پنج کارت انتخاب و آنها حساب خواهند شد. دست‌های پوکر می‌توانند به ده مدل تقسیم‌بندی شوند.

انواع پوکر

پوکر انواع مختلفی دارد. همه آنها یک الگوی بازی مشابه دارند و معمولا از سلسله مراتب رده‌بندی دست یکسانی استفاده می‌کنند. بازی‌های پوکر را می‌توان در چهار خانواده تقسیم بندی کرد:

ردیف (Straight)

در این سبک پوکر به هر بازیکن یک دست کامل داده می‌شود و سپس بازیکنان در یک دور، با بالا بردن یا افزایش شرط بقیه، شرط‌بندی می‌کنند. ردیف‌ها، قدیمی‌ترین خانواده پوکر هستند و اصلی‌ترین بازی این خانواده امروزه با نام پریمرو (Primero) شناخته می‌شود که بعدا به بازی لاف سه‌کارته تبدیل شد که یک بازی بسیار محبوب در زمان جنگ انقلاب آمریکا بود و هنوز در بریتانیا بازی می‌شود. دست‌های پنج کارتی در مدل ردیف، معمولا به یک باره نشان داده می‌شود اما پوکر امروزی در فرم‌های پیچیده‌تری بازی می‌شود تا فرصت داشتن استراتژی به بازیکنان داده شود.

گل میخ (Stud)

در پوکر گل میخ یا استاد پوکر، ترکیبی از ورق‌ها به صورت پشت و رو و از قبل تعیین شده، به ازای هر دور شرط‌بندی روی میز قرار می‌گیرند. این خانواده از پوکر هم قدیمی است. با پیشرفت پوکر در گذشت زمان و بالا رفتن تعداد کارت‌ها از عدد سه به پنج، هر کارت به ازای هر دور شرط‌بندی و به صورت پشت یا رو به زمین بازی می‌آمد. محبوب‌ترین مدل پوکر گل میخی، پوکر گل میخ هفت کارته‌ است که به هر بازیکن دو ورق اضافه می‌دهد (سه کارت پشت و چهار کارت رو). در این بازی بازیکن باید بهترین دست پنج کارته ممکن را بسازد.

پوکر دراو (Draw)

در این سبک پوکر، بازیکن قبل از شرط‌بندی پنج ورق پشت و رو می‌گیرد. بازیکن، اول باید مقداری پول بگذارد و سپس می‌تواند ورق‌ها را ببیند. سپس شرط‌بندی بعد از دیدن کارت‌ها ادامه پیدا می‌کند. بعد از شرط‌بندی، بازیکنان می‌توانند تا سه کارت را از دست بدهند و از بالای مجموعه ورق‌ها، کارت جدید به عنوان جایگزین بردارند. یک دور شرط‌بندی انجام می‌شود. در نهایت بازیکنان دست خود را نشان می‌دهد و بهترین دست برنده خواهد شد.

پوکر جمعی (Community card poker)

این خانواده از پوکر که فلاپ پوکر هم شناخته می‌شود، یک نوع پوکر گل میخی است. در این سیستم بازی، بازیکنان با دست ناتمامی از کارت‌های ناشناخته مواجه هستند و سپس چند کارت که می‌تواند رو باشد، روی میز قرار می‌گیرد. هر کدام از این کارت‌های روی میز می‌توانند توسط بازیکن مورد استفاده قرار بگیرند تا با آن دست پنج کارتی بسازند. دو تگزاس هولدم و اوماها، مشهورترین پوکرها از این خانواده هستند.

برای تعیین ساختار شرط‌بندی در زمان یک دست پوکر، روش‌های مختلفی وجود دارد. سه روش مرسوم به ترتیب محدودیتِ ثابت (Fixed-limit)، محدودیت پات (Pot-limit) و بدون محدودیت (No-limit) هستند. در پوکر با محدودیت ثابت، شرط‌بندی و افزایش شرط باید پیرو مقادیر استانداردی باشند. برای مثلا اگر شرط لازم x باشد، شرط اولیه هم تنها می‌تواند x باشد و افزایش شرط هم می‌تواند x باشد.

در پوکر با محدودیت پات، یک بازیکن می‌تواند شرط‌بندی یا افزایش شرط را تا حداکثر مقداری که در پات یا میز وجود دارد، انجام دهد. بازیکن می‌تواند میزان شرط را به اندازه مجموعه همه مبالغ پات هم افزایش دهد. در پوکر بدون محدودیت، یک بازیکن می‌تواند بدون محدودیت شرط‌بندی کند. در همه نوع پوکر، اگر یک بازیکن به اندازه کافی توکن نداشته باشد، باید هر آنچه دارد را بگذارد (All in) و به اصطلاح آل این کند.

در حالی که بازی‌های عادی پوکر معمولا به بهترین دست جایزه می‌دهد، برخی از بازی‌های پوکر بهترین دست را کمترین ارزش در نظر می‌گیرند. در چنین بازی‌هایی، دست با کمترین ارزش کارت، بهترین است. حتی پوکرهایی وجود دارند که دست‌هایی که فلاش و ردیف دارند را بهترین در نظر نمی‌گیرند. یک سبک پوکر وجود دارند که به عنوان های لو اسپلیت (High low split) می‌شناسیم و در آنها بین بهترین و بدترین دست، جایزه تقسیم می‌شود.

ویدیو پوکر، یک بازی کامپیوتری یک نفره پوکر است که مانند یک ماشین اسلات عمل می‌کند. اکثر ویدیو پوکرها، پوکر دراو هستند که در آن بازیکن شرط‌بندی می‌کند، یک دست پخش می‌شود و در نهایت بازیکن می‌تواند بیخیال چند کارت بشود و آن را جایگزین کند. میزان جایزه بستگی به دراو و شرط اولیه دارد.

استریپ پوکر، یک نوع پوکر سنتی است که بازیکنان در صورت باخت، لباس خود را در می‌آورند. با توجه به اینکه بازی تنها به مکانیزم شرط‌بندی در دور بستگی دارد، استریپ پوکر را می‌توان به هر سبک پوکری بازی کرد. اگرچه معمولا بازی‌هایی مثل پوکر پنج کارته دراو با توجه به دورهای کم شرط‌بندی، برای استریپ پوکر مرسوم‌تر است.

آسی دوتایی (Acey-Deucey) یا پوکر رد داگ (Red dog poker)، یک نوع دیگر پوکر است که در طرح و شرط‌بندی، شباهت زیادی به بازی بلک جک دارد. این بازی همچنین با دو کارت شروع می‌شود. برای اینکه بازیکن برنده شود، سومین ورق (که فرصت شرط‌بندی هم فراهم می‌کند)، باید ارزشی بین دو کارت اول داشته باشد. برداشت جوایز هم باید بر پایه ضرایب و تفاوت دو کارت و احتمال رخ دادن باشد. در کازینو بازی‌های پوکر دیگری مثل پوکر سه کارتی و پوکر پای گوه هم با کازینو بازی می‌شود.

پوکر در دنیای کامپیوتر

طی سال‌های اخیر، بازیکنان پوکر کامپیوتری مختلفی توسط محققان در دانشگاه‌ آلبرتا، دانشگاه کارنگی ملون و یا دانشگاه اوکلند ساخته شده‌اند. در ژانویه ۲۰۱۵، مقاله‌ای توسط محققان دانشگاه آلبرتا منتشر شد که آنها اعلام کردند که توانسته‌اند با استفاده از ربات پوکر خود تا حدی محدودیت‌های پوکر تگزاس هولدم را حل کنند. آنها ادعا می‌کنند که ربات پوکر این مجموعه تنها در یک هزارم شرط‌های بزرگ باخته است و استراتژی تقریبا بی‌نقصی را دنبال می‌کند، و با اهمیت آماری بسیار بالایی تقریبا در زمان زندگی یک بازیکن پوکر انسانی، نمی‌بازد.