ژتون
ژتونهای کازینو (که به عنوان چیپهای کازینو یا بازی، چک (checks, cheques) یا چیپ پوکر نیز شناخته میشوند) دیسکهای کوچکی هستند که به عنوان پول در کازینوها استفاده میشوند. ژتونها به صورت فلزهای رنگی، پلاستیک تزریقی یا سفال با قالبگیری فشرده با ارزشهای مختلف عمدتاً در بازیهای رومیزی استفاده میشوند. سکههای ژتون فلزی عمدتاً در ماشینهای بازی استفاده میشوند. ژتونهای کازینو عموماٌ به عنوان پول در بازیهای معمولی یا مسابقات استفاده میشوند.
برخی از کازینوها از پلاکهای بازی مستطیلی شکل برای بازیهای رومیزی با شرطهای کلان (25000 دلار و بالاتر) استفاده میکنند. پلاکها از جهت ابعاد، فرم مستطیل شکل خود و وجود شماره سریال با چیپها متفاوت هستند.
استفاده از چیپ
در کازینو، پول در قفس کازینو (Casino cage)، سر میزهای بازی یا باجه صندوق با ژتون رد و بدل میشود. ژتونها تنها در کازینو با پول قابل تعویض هستند. آنها معمولاً خارج از کازینو ارزشی ندارند. با این حال در شهرهایی که مرکز قمار هستند، در برخی مشاغل (مانند تاکسیرانی یا پیشخدمتی) ممکن است به طور غیر رسمی از ژتون برای انعام دادن استفاده شود.
ژتونها به دلایل مختلفی استفاده میشوند. به دلیل اندازه، شکل و الگوهای حک شده پشت چیپها، محاسبه آنها در مقایسه با پول آسانتر است. این ویژگی همچنین به کارمند کازینو یا نیروی امنیتی این امکان را میدهد که به سرعت مبلغ پرداخت شده را تأیید کند و احتمال پرداخت نادرست دیلر به مشتری را کاهش میدهد. وزن یکنواخت ژتونهای رسمی کازینو به آنها اجازه میدهد انبوه چیپها را به جای شمارش آنها وزن کنند (اگرچه وسایل کمکی مانند سینی چیپ بسیار رایجتر هستند). علاوه بر این، ثابت شده است که مشتریها با ارزهای جایگزین آزادانهتر قمار میکنند تا با پول نقد. دلیل عملگرایانهتر دیگری برای استفاده از چیپ به جای پول نقد در کازینوها در بازیهای رومیزی این است که بازیکنان را از بازپسگیری پول باخته و تلاش برای فرار در صورت باختن شرط دلسرد کنند. چیپها، بر خلاف پول نقد، باید در زمان بازی خریداری شوند و هیچ ارزشی خارج از کازینو مورد نظر ندارند. در نهایت، چیپها به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از محیط کازینو در نظر گرفته میشوند و جایگزینی آنها با برخی ارزهای جایگزین محبوبیتی ندارد.
جایگزینها
بسیاری از کازینوها استفاده از ژتونهای فلزی (و سکه) را در دستگاههای اسلات خود حذف کردهاند. در عوض رسیدهای کاغذی یا کارتهای پیشپرداخت شده جایگزین آن شدهاند که در عین حال که مستلزم هزینههای زیرساختی سنگین برای نصب هستند، هزینههای جابجایی سکه و مشکلات اختلال در دستگاهها را حذف میکنند. اختلال در دستگاه معمولاٌ به این شکل بروز میکند که دستگاه سکه یا ژتون را "میخورد". این تغییرات منجر به استفاده از فناوریهای خاص بازی در ماشینهایی که معمولاً به مکانیسمهای سکهای اختصاص داده شدهاند، میشود. برخی از کازینوها (مانند هتل هارد راک در لاس وگاس) سیستم جدید پرداخت را نصب کردهاند اما همچنان ژتونهای 1 دلاری را برای استفاده به عنوان چیپ 1 دلاری نگه داشتهاند. اکثر کازینوهای دیگر که از این رسیدها استفاده میکنند، ژتون را به طور کامل حذف کردهاند. اکثر کازینوهایی که از رسید استفاده میکنند دارای دستگاههای خودکاری هستند که مشتریان میتوانند رسید را بازخرید کنند و این امر نیاز به پنجرههای شمارش سکه را مرتفع کرده و کاهش هزینههای نیروی کار را در پی دارد.
جمع کردن کلکسیون چیپهای کازینو بخشی از رشته سکه شناسی است که به طور خاص به عنوان تخصصی اگزونومیا (جمع کردن غیر مسکوکات مانند اسکناس و مدال) نامیده میشود. این سرگرمی با ایجاد کلوپ کلکسیونرهای چیپهای کازینو و ژتونهای بازی که در سال 1988 تشکیل شد، محبوب شد. برخی از مجموعهداران ممکن است ژتونهای خاصی در اختیار داشته باشند که تا 100000 دلار ارزش داشته باشند. این ژتونها معمولاً در وبسایتهای حراج آنلاین مانند eBay معامله میشوند. چندین کازینو مجموعههایی از چیپهای سفارشی و یک یا دو دسته کارت میفروشند که نام کازینو روی آنها نقش بسته است. هر مجموعه در یک کیف یا جعبه کوچک قرار دارد.
تاریخچه
اجداد ژتونهای کازینو مدرن شمارندههایی بودند که برای حفظ امتیاز در بازیهای ورق اومبره (Ombre) و کوادریل (Quadrille) استفاده میشدند. در سال 1752، یک ست کامل فرانسوی کوادریل حاوی تعدادی شمارنده مختلف بود که به نامهای ژتون (jetons)، فیچس (fiches) و میلز (mils) شناخته میشدند. بر خلاف چیپهای پوکر مدرن، آنها فقط برای تعیین مالکیت بازیکن به منظور تسویه پرداختها در پایان بازی، رنگهای متفاوتی داشتند. این شمارندهها با بر اساس باجهای که در آن عرضه میشدند، شکل و نوع متفاوتی داشتند.
به نظر میرسد که در ابتدای تاریخ پوکر در طول قرن 19، بازیکنان از هر شی کوچک با ارزشی که قابل تصور باشد در بازی استفاده میکردهاند. بازیکنان اولیه پوکر گاهی اوقات از قطعات طلای دندانه دار، تکههای طلا، پودر طلا، یا سکه و همچنین "چیپ" که عمدتاً از عاج، استخوان، چوب، کاغذ و ترکیبی ساخته شده از خاک رس و پوسته ساخته میشد، استفاده میکردند. چندین شرکت بین دهه 1880 و اواخر دهه 1930 چیپ های پوکر ترکیبی از خاک میساختند. بیش از 1000 طرح برای انتخاب وجود داشت. بیشتر چیپها سفید، قرمز، آبی و زرد بودند، با این وجود میشد آنها را تقریباً در هر رنگ دلخواهی درست کرد.
ساخت
اکثر چیپهای کازینوی معتبر"سفالی" هستند، اما به طور دقیقتر میتوان آنها را چیپهای قالبگیری فشرده توصیف کرد. برخلاف تصور رایج، هیچ کدام از چیپهای بازی که ساخت آنها به سالهای 1950 برمیگردد، 100% خاک رس نبودهاند. چیپهای رسی مدرن ترکیبی از موادی با دوام تر از خاک رس هستند. درصد کمی از چیپها از مواد خاکی مانند ماسه، گچ و خاک رس است که مشابه آنچیزی است در خاک مدفوع گربه یافت میشود. فرآیندی که برای ساخت این چیپها استفاده میشود، محرمانه است و بر اساس فرمول سازنده آن کمی متفاوت است. اکثر آنها نسبتاً گران هستند و فرآیند ساخت هر چیپ زمانبر است. لکههای روی لبهها یا علامتهای درج شده روی آن نقاشی نمیشوند. برای رسیدن به این اشکال، این ناحیه از خاک رس برداشته شده و با خاک رسی با رنگ متفاوت جایگزین میشود. این کار را میتوان برای هر چیپ به صورت جداگانه انجام داد یا یک نوار را از یک بلوک استوانهای از مواد خارج کرد و قبل از اینکه بلوک به صورت چیپ بریده شود، با رنگهای دیگر جایگزین کرد. در ادامه به هر چیپ در صورت تمایل سازنده یک لایه میانی اضافه میشود و در قالب خاصی قرار میگیرد که چیپ را فشرده میکند. از این رو به فرآیند ساخت چیپها قالبگیری فشرده میگویند. فشار فشرده سازی و حرارتی که اعمال میشود از سازندهای به سازنده دیگر متفاوت است.
طرح چاپ شده بر روی چیپهای رسی، اینله (Inlay) نامیده میشود. اینلهها معمولاً از کاغذ ساخته میشوند و سپس با یک لایه پلاستیکی که قبل از فرآیند قالب گیری فشرده روی چیپ کشیده میشود، روکش میشوند. در طی فرآیند قالبگیری، اینله به طور دائم به چیپ متصل میشود و نمیتوان بدون از بین بردن اینله آن را از چیپ جدا کرد.
چیپهای سرامیکی در اواسط دهه 1980 به عنوان جایگزین چیپهای سفالی معرفی شدند و در کازینوها نیز استفاده میشوند. این چیپها به راحتی در بازار در دسترس هستند. قابلیت چاپ حروف و طرحهای گرافیکی بر روی تمام سطح چیپ، به جای اینله، باعث محبوبیت آنها شده است. چیپهای سرامیکی گاهی بهعنوان کامپوزیت خاک رس یا خاک رس نیز شناخته میشوند؛ با این حال در واقع یک چیپ قالبگیری تزریقی هستند که با فرمول پلاستیک یا رزین خاصی ساخته شدهاند که حس و صدای سرامیک یا چینی را القا میکند. چیپهای ارزانتری برای بازار خانگی وجود دارند که از اشکال مختلف پلاستیکی و فلز با روکش پلاستیکی ساخته شدهاند.
چیپهای مورد استفاده در کازینوهای ایالات متحده معمولاً حدود 10 گرم وزن دارند، اما در باقی نقاط دنیا میتوانند بین 8 تا 16 گرم وزن داشته باشند. شرکتهایی که چیپها را به صورت عمده برای کازینوهای دارای مجوز تولید میکنند عبارتند از Gaming Partners International و زیرمجموعههای آن شامل (Paulson، Bud Jones و B&G)، Matsui، GTI Gaming و Abbiat.
رنگها
هیچ طرح و رنگی به صورت یک استاندارد جهانی برای نشان دادن ارزش چیپهای پوکر وجود ندارد و طرحها نه تنها در سطح ملی و منطقهای، بلکه حتی از مکانی به مکان دیگر یا بر اساس نوع بازیها در یک مکان واحد متفاوت هستند.
رنگهای چیپهایی که در ستهای خانگی یافت میشوند معمولاً شامل قرمز، سفید، آبی و گاهی سبز و سیاه است. با این حال، اخیراً طیف گستردهتری از رنگها در دسترس قرار گرفتهاند؛ به ویژه در چیپهای پلاستیکی ABS ارزان قیمت. رنگهای جدید رایج عبارتند از صورتی، بنفش، زرد، نارنجی و خاکستری. طرحهای جدیدتر در چیپهای خانگی شامل طرحهای سه رنگ است که طی فرآیند قالبگیری سه مرحلهای، چیپهایی با رنگهای پایه، ثانویه و جزئیات منحصر به فرد ساخته میشوند. از آنجایی که چیپها برای هر خریدار طراحی میشوند، درجه تیرگی و روشنی رنگهای مختلف بهطور گستردهای متفاوت است. معمولاٌ رنگهای کمتر سنتی به دو شکل استفاده میشوند؛ بهعنوان چیپهای با ارزش بالا ۵۰۰ دلار، ۱۰۰۰ دلار، ۵،۰۰۰ دلار و غیره که در مسابقات رایج هستند، یا بهعنوان مقادیر کم و خاص مانند 2 دلار یا 0.50 دلار، که در بازیهای با محدودیت کم رایج هستند.
در کازینوها، هماهنگی بیشتر رنگها و اندازههای یک دست از چیپها گاهی اوقات توسط هیئت نظارت بر بازیهای محلی مشخص میشوند. به عنوان مثال، مقررات در نیوجرسی و ایلینویز رنگهای یکنواخت یکسانی را مشخص کردهاند. نکته قابل توجه این است که نوادا هیچ مقرراتی در مورد رنگ ندارد. به همین دلیل است که کازینوهای نوادا میتوانند از رنگ سفید، آبی یا خاکستری به عنوان 1 دلار استفاده کنند. اگرچه چیپهای 5 تا 5000 دلاری تقریباً همیشه رنگ یکسانی دارند. تمام ایالتهای آمریکا که قمار در آنها قانونی است، ملزم به رعایت چند نکته هستند. در تمام چیپهای کازینو باید ترکیبی منحصربهفرد از نقشهای لبه برای شناسایی، نام و مکان کازینو و ارزش چیپ، به صورت چاپ شده و یا قالبگیری روی جلو و پشت ژتون موجود باشد.
در آمریکای قرن نوزدهم و از سالهای 1873 و 1894 سنت استفاده از چیپهای آبی برای مقادیر بالاتر آنقدر قدمت دارند که "چیپ آبی" در معنای اسمی و صفتی به عنوان چیپ یا داراییهایی با ارزش بالا پذیرفته شده است. این مفهوم تثبیت شده برای اولین بار در دهه 1920 در سهام بلو چیپ (چیپ آبی) استفاده شد.
چیپهای خاص
چیپهای 2.50 دلاری (که توسط کلکسیونرهای چیپ بهعنوان "snappers" خطاب میشود) بیشتر در میزهای بلک جک استفاده میشوند، زیرا یک دست "طبیعی" (ارزش دو کارت اول داده شده به بازیکن 21 باشد) معمولاً پاداشی به نسبت 3:2 دارد و بیشتر شرط بندیها از 5 دلار آغاز میشوند و رفته رفته افزایش مییابند. با این حال، کازینوهای تروپیکانا و بورگتا در آتلانتیک سیتی، نیوجرسی، و چند کازینوی دیگر در بازیهای پوکر 7.50 تا 15 دلاری و 10 تا 20 دلاری از چیپهای 2.50 دلاری (صورتی) استفاده کردهاند.
چیپهای 20 دلاری بیشتر در باکارات و پایگو پوکر استفاده میشوند، زیرا یک کمیسیون 5 درصدی ثابت برای تمام شرط بندیهای بانکدار برنده در باکارات و شرطهای برنده در پایگو دریافت میشود. شرط بندی 20 دلار در بازیهای رومیزی سنتی مانند کرپ و رولت غیرمعمول نیست. برای مثال توصیه میشود به جای 4 چیپ 5 دلاری از یک چیپ 20 دلاری استفاده شود. این چیپ به معنی یک شرط بندی 5 دلاری روی هر کدام از "راههای سخت" در بازی است.
از آنجا که هشت در فرهنگ چینی یک عدد خوش یمن در نظر گرفته میشود، چیپهای 8، 88، و 888 (مثلاً 8 دلار در ایالات متحده) در کازینوهایی که از مشتریان چینی پذیرایی میکنند، رایج هستند. این چیپها اغلب به مناسبت سال نو قمری چینی ارائه میشوند. این چیپها گاهی اوقات حاوی تصویری از حیوان مرتبط با آن سال هستند و در رنگهای مختلف ساخته میشوند.
چیپهای زرد ارزان دارای ارزش متفاوتی هستند: 20 دلار در آتلانتیک سیتی و ایلینوی (که از چیپهای خردلی 0.50 دلاری نیز استفاده میکنند)، 5 دلار در اکثر اتاقهای پوکر کالیفرنیای جنوبی، 2 دلار در اتاق پوکر فاکسوودز در لدیارد کانکتیکات.،رانینگ ایسس هارنس و کانتربری پارک در مینهسوتا و در کازینو دل سول در توسان آریزونا، 0.50 دلار در کازینو پوتاواتومی در میلواکی ویسکانسین. چیپهای آبی گهگاه با قیمت 10 دلار استفاده میشوند، به ویژه در آتلانتیک سیتی. در لاس وگاس و کالیفرنیا، بیشتر کازینوها از رنگ آبی یا سفید برای چیپهای 1 دلاری استفاده میکنند. البته بسیاری از کازینوهای لاس وگاس اکنون از ژتونهای فلزی 1 دلاری به جای چیپ استفاده میکنند.
بسته به محدودیتهای شرط بندی در یک کازینو، چیپها در قیمتهای 1000 دلار یا بیشتر نیز موجود هستند. چنین چیپهایی اغلب زرد یا نارنجی هستند. کازینوها در نوادا، آتلانتیک سیتی و سایر مناطقی که امکان شرط بندی کلان در آنها وجود دارد معمولاً دارای چیپهایی با قیمت های 5000 دلار، 10000 دلار، 25000 دلار و بیشتر هستند. رنگهای استفاده شده برای این منظور به طور گستردهای متفاوت هستند.
چیپهای اتاقهای های لیمیت (High limit)
عموم مردم تقریباٌ هرگز با چیپهای بالاتر از 5000 دلار مواجه نمیشوند. استفاده از آنها معمولاً محدود به اتاقهای "های لیمیت" است که در آن اندازه شرطها بسیار بیشتر از طبقه اصلی کازینو است. کازینوها اغلب از پلاکهای بازی برای این دسته استفاده میکنند: این پلاکها به اندازه یک کارت بازی هستند و باید با شماره سریال مشخص شده باشند. بیشترین قیمتی که تا به امروز بر روی یک پلاک گذاشته شده 10 میلیون دلار است که در کلوپ لندن در لاس وگاس استفاده شده است.
مسابقات پوکر تلویزیونی و بازیهای نقدی گاهی اوقات از اسکناس کاغذی بستهبندی شده برای شرطهای کلان میکنند. از طرف دیگر لیگ و تور جهانی پوکر تنها از چیپهای گرد استفاده میکنند که ارزش آنها تا 250000 دلار هم میرسد. با این حال، چیپهای مسابقات به صورت نقدی قابل بازخرید نیستند.
کازینوهای اروپایی هم از فرمت مشابهی استفاده میکنند. امکانهای خاصی مانند "اوییشن کلاب دو فرانس" از رنگ صورتی برای ۲ یورو و آبی برای ۱۰ یورو استفاده میکنند. کازینوهای اروپایی نیز برای شرطهای کلان از پلاک به جای چیپ استفاده میکنند. این پلاکها معمولاً در محدوده 1000 یورو و بالاتر قرار دارند.
امنیت
هر کازینو حتی اگر بخشی از یک شرکت بزرگتر باشد، دارای یک مجموعه منحصر به فرد از چیپها است. این امر چیپهای یک کازینو را از سایرین متمایز میکندY زیرا هر چیپ و ژتون موجود در زمین بازی باید با پول نقد پشتیبانی شود. بهعلاوه، به استثنای نوادا، کازینوها مجاز نیستند چیپهای کازینوی دیگری رh به رسمیت بشناسند.
ویژگیهای امنیتی چیپهای کازینو بسیار زیاد است. طرحهای روی چیپها دارای وضوح بسیار بالا یا کیفیتی مانند عکس هستند. ترکیب رنگهای سفارشی روی لبه چیپ (Edge spots) معمولاً برای یک کازینو خاص متمایز است. میتوان بر روی اینله علامت قابل تشخیص با اشعه مورا بنفش ایجاد کرد. چیپهای خاصی هم از فناوری RFID استفاده میکنند، مانند چیپهای کازینوی وین در لاس وگاس. لازم به ذکر است که بازتولید علائم مربوط به سازندگان مشکل است.
چیپهای تقلبی نادر هستند. سطوح بالای نظارت، همراه با آشنایی کارکنان با طراحی و رنگ آمیزی چیپ، عبور چیپهای تقلبی را دشوار میکند. با این حال، کازینوها برای این وضعیت هم آماده هستند. همه ایالتها از کازینوها میخواهند که مجموعهای از چیپهای ذخیره با علامتهای جایگزین داشته باشند. اگرچه ممکن است نیازی نباشد دقیقاٌ به تعداد چیپهای روی میزها، چیپ ذخیره موجود باشد. بارزترین نمونه چیپهای تقلبی در سال 2005 کشف شد. در این اتفاق، دو مرد در حال جایگزین کردن چیپهای 1 دلاری با چیپهایی با ارزش بالاتر دستگیر شدند.
چیپهای کازینویی که در مسابقات استفاده میشوند معمولاً بسیار ارزانتر بوده و طراحی بسیار سادهتری دارند. این چیپها ارزش نقدی ندارند. بنابراین معمولاً به صورت تکرنگ (معمولاً از نظر درجه روشنی و تیرگی یا رنگ با چیپهای موجود در میزهای کازینو متفاوت هستند)، با سایز کوچکتر و یک علامت ساده در داخل برای تشخیص ارزش آن طراحی میشوند. با این حال، در رویدادهای خاص (مانند لیگ جهانی پوکر یا سایر پوکرهای تلویزیونی)، چیپهای مسابقات به سطح کیفی چیپهای روی میز نزدیک میشوند.
انواع
چندین کازینو، مانند هتل هارد راک و کازینو در لاس وگاس، چیپهایی با طراحی متنوع "نسخه محدود" برای رویدادهای مختلف ساخته و به یادگار میگذارند. هرچند در این نوع چیپ هم رنگبندی مشترک حفظ میشود. این رویکرد مشتریان را تشویق میکند تا آنها را به عنوان یادگاری نگه دارند و برای کازینو نیز سود در پی خواهد داشت.
در کازینوهای خاص، مانند کازینوهای وین و انکور در لاس وگاس، چیپها با برچسبهای RFID مجهز شدهاند تا به کازینوها در ردیابی آنها کمک کند. با این چیپها میتوان میانگین ارزش شرط بندی قماربازان را تعیین کرد و بازتولید آنها برای جعلکنندگان سختتر است. با این حال، این تکنیک پرهزینه است و از نظر بسیاری برای کسب سود غیر ضروری است. به علاوه این فناوری در بازیهایی مانند کرپس که چیدمان میز در آن به قماربازان قلمرو اختصاصی برای شرط بندی ارائه نمیکند، مزیت خاصی ندارد.
در تلویزیون
دوئل، اولین شو با محوریت بازی که از چیپ استفاده کرد، نوعی از بازی را رایج کرد که در آن شرکت کنندگان با استفاده از ژتونهای بزرگ کازینو به سوالات پاسخ میدادند. در این بازی هر ژتون دور انداخته شده به پول جایزه اضافه میشود. لیگ جهانی پوکر در گذاشته از ژتونهای کازینوی محل برگزاری مسابقات برای پوکر استفاده میکرد. با این حال در سالهای اخیر مجموعه چیپهای خاکی مخصوص "Paulson WSOP" برای این مسابقات طراحی و ساخته شده است. یکی دیگر از تغییرات رایج، پاور چیپ (Power chip) از "Catch 21" است که در آن کارتی که در دور جایزه کشیده شده است، در ازای کارت جدید حذف میشود. تعداد چیپها بر اساس تعداد دورهایی که یک شرکت کننده در طول بازی برنده شده است و یک چیپ اضافی برای قهرمانی در آن روز خاص تعیین میشوند.