بازی اش تی تی
اش تی تی بازی محلی که به بازی کبدی (زو) شبیه است، یکی از بازی‌های محلی ایران، جذابیت خاص خود را با داشتن ویژگی‌های منحصربه‌فرد و تاریخچه‌ای عمیق، به خود جلب کرده است. این بازی که به شدت به بازی کبدی یا زو شباهت دارد، در بعضی از نقاط ایران با نام‌های مختلف شناخته می‌شود، در گیلان به نام شیرین دودو، در سیستان و بلوچستان به عنوان کبدی و در خراسان، گلستان، مازندران، گلپایگان و خوزستان به نام زو.
کبدی نه تنها یک بازی محلی است بلکه به دلیل شباهت‌ها و ویژگی‌های منحصربه‌فرد، جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ و ورزش محلی ایران دارد. خصوصیات این بازی باعث شده تا افراد در خوزستان و شوشتر به طور خاص به کبدی علاقه‌مند شوند و این بازی در این مناطق هواداران زیادی داشته باشد.
یکی از ویژگی‌های جالب بازی این است که در زندان‌های سیاسی پیش از انقلاب اسلامی (به ویژه در زندان قصر)، این بازی به عنوان یکی از فعالیت‌های گروهی زندانیان سیاسی انجام می‌شد. غروب هر جمعه، با اجازه یا ممانعت مقامات زندان، اش تی تی تبدیل به یک فرصت برای انسانیت و همبستگی در بین زندانیان می‌شد. این نمونه نشان‌دهنده اهمیت فرهنگ و بازی در زندگی روزمره و حتی در شرایط دشوار است.
معرفی بازی اش تی تی
در دوران گذشته، اش تی تی به عنوان یک فعالیت گروهی در زندان‌های سیاسی، به ویژه در زندان قصر، جریان داشت. این بازی نه تنها برای سرگرمی بلکه به عنوان یک فرصت برای همبستگی و ارتباط بین زندانیان مشغول به اجرا می‌شد.
کبدی از قدیم‌الایام به شکل‌های مختلف در مناطق مختلف ایران انجام می‌شده است. یکی از شکل‌های بازی زو در سواحل شنی رودخانه انجام می‌شود. در این حالت، یک خط دراز به طول 3 متر یا بیشتر در ساحل کشیده می‌شود و دو گروه از هر طرف خط ایستاده و با یکدیگر درگیر می‌شوند. حمله یکی از نفرات گروه یک طرف به سمت گروه مقابل باعث شروع بازی می‌شود. اگر بازیکن مهاجم توانست به سمت گروه مقابل حرکت کند و کلمه اش تی تی را با صدای بلند بخواند، از آنجا که نفرات گروه مقابل ممکن است او را بگیرند، بازیکن مهاجم باید یکی از بازیکنان حریف را به داخل زمین خود بکشد قبل از اینکه صدایش قطع شود. اگر مهاجم توانست کشیدن را با موفقیت انجام دهد، بازیکن حریف که کشیده شده را باید حریفانش نجات دهند و او را ببرند. این حالت ادامه می‌یابد تا زمانی که تمامی بازیکنان یک گروه سوخته شوند و زمین را ترک کنند.
اش تی تی یک بازی تازه و جذاب است که علاوه بر تمرین جسمی، بر همبستگی گروهی و مهارت‌های استراتژیکی تأکید دارد. این بازی به عنوان یک اصطلاح محلی ایرانی با آثار فرهنگی ورزشی بسیار مهم شناخته می‌شود و همچنان کهنگی خود را در سطح محلی حفظ کرده و جذابیت آن در بین جوانان و بزرگان ادامه دارد.
تاریخچه بازی اش تی تی
کبدی یا زو یک بازی سنتی با اصل هندی است که در ایران نیز به عنوان یک رشته ورزشی رواج دارد. این بازی گرچه اصالتاً هندی است، اما در استان‌های مختلف ایران با نام‌های مختلف شناخته می‌شود. در گیلان به نام شیرین‌دودو، در خراسان، گلستان و مازندران به نام زو، در خوزستان به نام اش تی تی و در سیستان و بلوچستان به نام کبدی شناخته می‌شود.
تاریخچه‌ی این بازی در ایران به دهه‌های قبل باز می‌گردد. از آغاز تاریخ ثبت‌نام مسابقات قهرمانی آسیا در سال ۱۳۸۱، که برای نخستین بار برگزار شد، می‌توان به رشد و توسعه‌ی ورزش کبدی در این منطقه اشاره کرد.
مسابقات کبدی در ایران از سال ۱۳۷۵ با تاسیس انجمن کبدی (فدراسیون ورزشهای همگانی) شروع به فعالیت نمود. در سال ۱۳۸۱، مسابقات قهرمانی آسیا برای مردان برگزار شد و این ورزش به سرعت جایگاه خود را در این نساجی‌ها به دست آورد. در همان سال، تیم ایران در مسابقات قهرمانی آسیا جایگاه سوم را به خود اختصاص داد.
فرایند رشد و توسعه‌ی کبدی در ایران از سال ۱۳۸۲ با کسب مقام اول آسیا در رده جوانان و بزرگسالان و همچنین کسب نایب قهرمانی جهان در سال ۱۳۸۳ تاج زیبایی به آن افزود. این دستاوردها نشان‌دهنده‌ی تلاش و تعهد ورزشکاران و مسئولان فدراسیون کبدی ایران در ترویج این ورزش بوده است.
این ورزش که در المپیک برلین سال ۱۹۳۶ به عنوان یک رشته نمایشی معرفی شد. در این دوره، کبدی به عنوان یکی از رشته‌های رسمی بازی‌های آسیایی چین ۱۹۹۰ به برنامه بازی‌ها اضافه شد و از آن زمان به عنوان یک رشته رسمی در بازی‌های آسیایی حضور داشته‌است.
با تاسیس فدراسیون کبدی جمهوری اسلامی ایران در سال ۸۴، این ورزش به عنوان یک رشته رسمی در ساختار ورزشی کشور جای گرفت و از آن زمان توانسته با تشکیل مسابقات و ایجاد بسترهای لازم، هویت و جایگاه خود را در صحنه‌ی ورزش کشور بهبود بخشد.
به طور کلی، موفقیت‌ها و دستاوردهای ورزش کبدی در ایران نشان‌دهنده‌ی تعهد و تلاش مستمر ورزشکاران و مسئولان این رشته در ترویج و توسعه‌ی آن بوده و این ورزش به عنوان یک جزء مهم از فرهنگ ورزشی ایرانی به شناخته شده است.
گیم پلی بازی اش تی تی
هر تیم شامل ۱۲ بازیکن می‌باشد، که از این تعداد ۷ نفر به عنوان بازیکن‌های اصلی و ۵ نفر به عنوان بازیکن‌های ذخیره تشکیل می‌شود.
تعویض در بازی در مواقع تایم اوت پزشکی (وقت استراحت) مجاز است و محدودیت تعداد تعویض وجود ندارد.
وقت بازی به دو دور ۲۰ دقیقه‌ای تقسیم می‌شود، با یک وقفه استراحت ۵ دقیقه‌ای بین دو نیمه.
در صورت تساوی در پایان وقت قانونی، پنج حمله از سوی هر دو تیم به صورت متوالی اجرا می‌شود. اگر باز هم مساوی شد، حمله یک به یک پیگیری می‌شود تا تیم برنده مشخص گردد.
تیمی که پس از اجرای حملات متوالی یا حمله یک به یک تعداد بیشتری از حملات را به ثمر بنشاند، به عنوان برنده اعلام می‌شود.
در صورت همسانی حملات در مرحله پیگیری، ادامه دورهای حملات یک به یک ادامه می‌یابد تا برنده مشخص شود.
تایم اوت پزشکی در مواقع اضطراری و وقت استراحت برای ارائه خدمات پزشکی مجاز است و تعداد تایم اوت پزشکی محدودیت ندارد.
هر گونه تغییرات یا اضافات به قوانین بازی اش تی تی باید قبل از شروع مسابقات به تایید تمام تیم‌ها و اعلام عمومی درستی آن‌ها برسد.
تخلفات و تخلفکاران ممکن است توسط داوران مسابقه مورد بررسی قرار گیرند و ترتیبات لازم اعمال شود.
هر تغییر یا اصلاح در قوانین باید به صورت رسمی اعلام شود و تمامی تیم‌ها ملزم به رعایت آن باشند.
این قوانین جهت راهنمایی در مسابقات اش تی تی است و ممکن است با توجه به شرایط خاص هر مسابقه تغییر کنند.
قوانین و مقررات بازی اش تی تی
کبدی یک رشته ورزشی است که زیر قوانین و مقررات خاصی اجرا می‌شود. زمین بازی در این ورزش یک قطعه زمین مسطح با تشک تاتامی است که ابعاد آن 10*5/12 متر می‌باشد. این زمین با خط میانی به دو نیمه تقسیم می‌شود، هر کدام از این نیمه‌ها ابعادی به اندازه 10 متر در عرض و 6 متر و 25 سانتی‌متر در طول دارند. اندازه هر نیمه نیز برابر با 8 متر در عرض و 5 متر و 50 سانتی‌متر در طول است.
خطوط کبدی در این زمین بازی به شکل‌های مختلف تعریف می‌شوند:
- مرز: مرزها، خطوط چهار طرفه اطراف محوطه زمین بازی هستند که به عنوان خطوط مانع در نظر گرفته می‌شوند. این خطوط با عرض حداکثر 5 سانتی‌متر از قسمت محوطه زمین بازی تشکیل می‌شوند.
- خط میانی یا پیروی، زمین بازی را به دو قسمت تقسیم می‌کند. این خط در طول 25/6 متر برای مردان و 50/5 متر برای زنان کشیده می‌شود.
- لابی یا راهروها، هر یک از کناره‌های زمین بازی به صورت راهرو با عرض 1 سانتی‌متر در نظر گرفته شده‌اند.
- خط باك یا حمله: این خط باید از عرض کامل در فاصله 75/3 متر برای زمین مردان و در فاصله 3 متر برای زمین زنان باشد. این خط نباید از 5 سانتی‌متر عرض تجاوز کند.
- خط امتیازی در فاصله 1 متر از خط حمله قرار دارد و فاصله آن تا انتهای زمین 5/1 متر است.
اجزای زمین و قوانین معین برای ابعاد و خطوط مختلف، کبدی را به یک رشته ورزشی دقیق و با اصول تعریف کرده‌اند. این قوانین معین و دقیق، اجرای صحیح و منصفانه بازی را تضمین می‌کنند.
تاثیر فرهنگی و تربیتی بازی اش تی تی
اش تی تی با شیوه بازی و قوانین خاص خود، نه تنها یک رسم ورزشی است بلکه جزو فرهنگ و زندگی اجتماعی ایرانیان نیز به شمار می‌آید. این بازی با تأکید بر همبستگی و مشارکت گروهی، نقش مهمی در ارتقاء روحیه و هویت محلی دارد و از زمان‌ها گذشته تا به امروز، ادامه‌ی داستان بازی کبدی به عنوان یک آثار فرهنگی ورزشی ایرانی ادامه دارد.
ارتقاء همبستگی و ارتباطات اجتماعی: اش تی تی، به عنوان یک فعالیت گروهی، نقش اساسی در ارتقاء همبستگی و ارتباطات اجتماعی دارد.
حفظ و انتقال فرهنگ محلی: بازی نه تنها یک سرگرمی محلی است بلکه یک وسیله موثر برای حفظ و انتقال فرهنگ محلی و سنت‌های آن منطقه به نسل‌های جدید نیز محسوب می‌شود. این بازی، زندگی‌نامه‌ها و داستان‌های مرتبط با فرهنگ محلی را زنده نگه می‌دارد.
تقویت مهارت‌های اجتماعی و روانی: شرکت دراین بازی، موجب تقویت مهارت‌های اجتماعی افراد می‌شود. این بازی نیازمند هماهنگی، تعامل گروهی است که به توانایی‌های اجتماعی فردی می‌افزاید.
ارتقاء استعدادهای جسمی و ذهنی: شرکت در فعالیت‌های جسمی مانند زو، به تقویت سلامت جسمی افراد کمک می‌کند. همچنین، این بازی برای توانایی‌های ذهنی و فکری افراد نیز موثر است.
ترویج انگیزش و هیجان درونی: این بازی، انگیزه و هیجان درونی را در افراد تقویت می‌کند. مشارکت در این بازی، تجربه‌ای فراموش نشدنی را برای شرکت‌کنندگان ایجاد می‌کند.
جمع بندی در مورد اش تی تی
کبدی یک بازی محلی ایرانی است که در مناطق مختلف کشور با نام‌های مختلف شناخته می‌شود. این بازی گروهی، علاوه بر جنبه‌های فیزیکی، تمرین هماهنگی گروهی و استراتژی‌های تاکتیکی را نیز به خوبی ترکیب کرده است. با اعتباری تاریخی و فرهنگی، این بازی همچنان جذابیت خود را در میان جوانان و بزرگان حفظ کرده و به عنوان یک نماد از همبستگی و تعامل اجتماعی در جوامع مختلف ایران معرفی می‌شود.
این بازی با قوانین خاص خود، زمین بازی با ابعاد مشخص و خطوط معین ایجاد می‌شود. هر بازیکن به نوبت با گفتن کلمه "زو" و با یک پا وارد زمین حریف می‌شود و باید با دست به یک بازیکن حریف تماس پیدا کند. اگر دست بازیکن به حریف مقابل بخورد، بازیکن از بازی حذف می‌شود. این بازی تاکید بر هماهنگی گروهی دارد، زیرا برای موفقیت در بازی، بازیکنان باید با همکاری و تعامل خوبی از تاکتیک‌های گروهی استفاده کنند.
کبدی نه تنها به عنوان یک فعالیت تناسب‌اندامی محسوب می‌شود بلکه به عنوان یک فرصت برای تقویت ارتباطات اجتماعی و تعاملات انسانی نیز شناخته می‌شود. این بازی نه تنها از لحاظ جسمانی مفید است بلکه در ترویج اصول همکاری و اعتماد به هم در جمعیت نیز نقش بزرگی ایفا می‌کند. به همین دلیل، اش تی تی همچنان در جوامع مختلف ایران به عنوان یک جزء مهم از فرهنگ ورزشی محلی تلقی می‌شود.
سوالات متداول در مورد اش تی تی
آیا کبدی یک بازی سنتی یا ورزش رسمی است؟
کبدی به عنوان یک بازی سنتی در ایران شناخته می‌شود، اما تاکنون به عنوان یک ورزش رسمی به حساب نیایده‌است.
آیا در مسابقات زو، تیم‌های حرفه‌ای وجود دارند؟
افراد حرفه‌ای به عنوان بازیکنان زو مشغول به فعالیت هستند و این بازی همچنان به عنوان یک سرگرمی محلی نیز تلقی می‌شود.
آیا اش تی تی در کنار دیگر بازی‌های محلی به مسابقات استانی یا ملی دعوت شده است؟
این بازی همچنان به عنوان یک بازی محلی در حد مسابقات استانی یا ملی تلقی می‌شود و به مرور زمان ممکن است به سطح بالاتری از مسابقات دعوت شود.
چه نقشی در فرهنگ و سنت‌های اجتماعی ایران ایفا می‌کند؟
این بازی به عنوان یک عنصر از فرهنگ محلی در زندگی اجتماعی ایران جای گرفته و در مراسم‌ها و رویدادهای خاص ممکن است اجرا شود.
آیا کبدی تنها یک بازی گروهی است یا همچنین بازی‌های فردی دارد؟
این بازی به صورت گروهی انجام می‌شود و تاکنون فرم انفرادی آن معمولاً مورد توجه قرار نگرفته‌است.
آیا در زمان‌های خاصی از سال یا مراسم خاصی، زو به شکل مراسمی یا جشنی اجرا می‌شود؟
این بازی ممکن است در مراسمات مذهبی یا ملی به شکل مراسمی اجرا شود و نقش یک رسم مهم در این مراسمات ایفا کند.
آیا در حین مسابقات ، هواداران خاصی حضور دارند؟
حضور هواداران در مسابقات الزامی نیست و این بازی بیشتر به عنوان یک سرگرمی محلی تلقی می‌شود.
آیا برای این بازی رویدادهای خاصی برگزار می‌شود؟
ممکن است برخی رویدادهای خاص به منظور جلب توجه برگزار شود، اما این رویدادها به طور عمده جزء فعالیت‌های محلی محسوب می‌شوند.
آیا این بازی تأثیری در تیم‌های جوانان دارد؟
این بازی ممکن است برای تربیت و توسعه مهارت‌های گروهی در جوانان تاثیر گذار باشد و به عنوان یک فرصت برای توسعه ورزش در جوانان شناخته شود.
چه اقداماتی برای افزایش آگاهی از این بازی در میان جوانان صورت گرفته است؟
اقدامات آموزشی و ترویجی ممکن است برای افزایش آگاهی از این بازی در میان جوانان انجام شده باشد.
آیا قوانین این بازی برای حفظ ایمنی بازیکنان مورد توجه قرار گرفته‌اند؟
بله، قوانین بازی به منظور حفظ ایمنی بازیکنان مورد توجه و اصلاح شده‌اند.
آیا بازی به عنوان یک ورزش زنانه نیز شناخته می‌شود؟
بله، زنان نیز به عنوان بازیکنان اصلی در بازی حضور دارند و این بازی به عنوان یک ورزش زنانه نیز شناخته می‌شود.
آیا زو به عنوان یک صنعت گردشگری به کار می‌رود؟
امکان استفاده از این بازی به عنوان یک جذابیت گردشگری در مناطق مختلف ایران وجود دارد و این بازی ممکن است گردشگران را جلب کند.
آیا این بازی تأثیری در ارتقاء هویت ملی یا منطقه‌ای دارد؟
بازی ممکن است به عنوان یک نماد مهم در تقویت ارتباطات فرهنگی و اجتماعی میان مردمان مختلف ایران تلقی شود.
این بازی در تجارت یا بازار فروش محلی تاثیرگذار است؟
ممکن است محصولات یا مرتبط با اش تی تی در بازارهای محلی به فروش برسند و در تجارت محلی تاثیرگذار باشد.
آیا مشترکین این بازی معمولاً از چه گروه‌های سنی هستند؟
اش تی تی به عنوان یک بازی سنتی و محلی، معمولاً افراد مختلف از انواع گروه‌های سنی مختلف لذت می‌برند.