بازی برد گیم متحدین و متفقین (Axis & Allies)
اکسیز اند الایز (Axis & Allies) مجموعهای از بازیهای استراتژیک در رابطه با جنگ جهانی دوم است. اولین نسخه از این مجموعه در سال 1981 منتشر شد. نسخه دوم که با عنوان اکسیز اند الایز کلاسیک شناخته شده است در سال 1984 منتشر شد. این بازی بر روی تختهای با نقشه سیاسی زمین در بهار 1942 انجام میشود. در این نقشه قلمروها به تفکیک به تصویر کشیده شدهاند. بازیکنان مسئولیت یک یا چند مورد از پنج منطقه اصلی درگیر در جنگ جهانی دوم را بر عهده میگیرند: نیروهای متحدین آلمان و ژاپن در مقابل نیروهای متفقین اتحاد جماهیر شوروی، انگلستان و ایالات متحده. چرخش بازی حول محور ارتش این متخاصمین است. بازیکنان قطعات بازی را کنترل کرده و تلاش میکنند با آنها سرزمینهای دشمن را به تصرف خود درآورند؛ این نتایج با انداختن تاس مشخص میشود.
از آن زمان تاکنون بیش از ده بازی اسپین آف از این سری تولید شده است. برخی از اینها نسخههای اصلاحشده بازی کلاسیک هستند؛ در حالی که برخی دیگر مناطق در حال جنگ و مبارزات یا نبرد به خصوصی از جنگ جهانی دوم را به تصویر میکشند.
توسعه بازی
نسخه اولیه اکسیز اند الایز توسط لری هریس و با عنوان "1942" در اواخر دهه 1970 طراحی شد. هریس شراکت خود را با یک فروشگاه محلی در حوزه سرگرمی کانکتیکات به نام Citadel Game Store برای انتشار اکسیز اند الایز در سال 1981 آغاز کرد. این دو تحت عنوان شرکتی با عنوان Nova Game Designs فعالیت خود را آغاز کردند. این عنوان انتخاب پت فلوری، صاحب فروشگاه بود. این بازی توسط کمپانی میلتون بردلی (Milton Bradley) در سال 1984 به عنوان بخشی از سری بازیهای رومیزی Gamemaster منتشر شد. این نسخه به صورت عمومی و در راستای متمایز شدن با عناوین بعدی و بازنگری شده با عنوان اکسیز اند الایز کلاسیک نامگذاری میشود. در سال 1996، اکسیز اند الایز کلاسیک به آکادمی هنر و تالار مشاهیر بازیهای ماجراجویی راه پیدا کرد. مجله بازیها (Games) نیز اکسیز اند الایز را در گزینههای اصلی بخش راهنمای خریداران خود قرار داده است؛ این افتخار توسط مجله به بازیهایی تعمیم داده میشود که بالاترین استانداردهای کیفیت و ارزش گذاری را در بازی برآورده کرده یا از آن فراتر رفته باشند؛ در عین حال هم دست کم به مدت 10 سال به طور مداوم در خط تولید بوده باشند. اکسیز اند الایز کلاسیک موفقترین بازی در میان پنج سری بازیهای رومیزی Gamemaster بوده است. مدتی پس از کناره گیری Gamemaster از دنیای بازی، A&A کلاسیک توسط میلتون بردلی و آولون هیل (Milton Bradley و Avalon Hill) هاسبرو (Hasbro) خریداری شده و به خط تولید Avalon Hill منتقل شد. بازی در طی این روند چندین اصلاحیه را پشت سر گذاشته است؛ آخرین آنها در سال 2018 صورت گرفته است. هدف بازی و اسپین آفهای آن پیروزی در نسخه بازسازی شده از جنگ جهانی دوم با تصرف مناطق حیاتی برای به دست آوردن برتری بر دشمن است.
پس از انتقال بازی به میلتون بردلی (1984) و آوالون هیل (1998)، هاسبرو بازی رومیزی اکسیز اند الایز کلاسیک (1984) را از بخش میلتون بردلی به بخش آوالون هیل در سال 1999 منتقل کرد. در سال 1999، هاسبرو جادوگران ساحل (Wizard of the Coast) را خریداری کرد. در سال 2004 هم هاسبرو آوالون هیل را به یکی از زیرمجموعههای جادوگران ساحل (WotC) تبدیل کرد.
مجموعه بازیهای رومیزی اکسیز اند الایز (1981 – تاکنون) در حال حاضر توسط WotC و تحت عنوان آوالون هیل تولید میشوند. هاسبرو شرکت مادر است. در مجموع 15 بازی رومیزی از سری اکسیز اند الایز (بدون احتساب نسخههای ویرایش شده) وجود دارد. در حال حاضر 5 مورد از این نسخهها توسط آوالون هیل پشتیبانی میشوند؛ این گزینهها عبارتند از: اکسیز اند الایز: 1941، اکسیز اند الایز: نسخه ویرایش اروپا 1940، اکسیز اند الایز: نسخه ویرایش پاسیفیک 1940، اکسیز اند الایز: نسخه ویرایش بهار 1942 و اکسیز اند الایز و زامبیها. بسیاری از بازیهای رومیزی A&A تجدید چاپ نشده را میتوانید در وبسایتهای مختلف حراج کالا پیدا کنید.
گیم پلی
تقریباً در تمامی نسخههای اکسیز اند الایز، بازیکنان به عنوان جنگجویان اصلی در صحنه مبارزه جنگ جهانی دوم عمل میکنند: اتحاد آلمان، ژاپن در برابر اتحاد جماهیر شوروی، بریتانیا و ایالات متحده. نسخه اکسیز اند الایز: پنجاهمین سالگرد، شامل ایتالیا به عنوان سومین نیروی متحدین و چین به عنوان چهارمین کشور همراه با متفقین است. نسخه A&A: پاسیفیک 1940، شامل چین و ANZAC (نیروهای مسلح استرالیا و نیوزیلند) است. نسخه A&A: اروپا 1940، شامل ایتالیا و فرانسه است. بازیکنانی که با نیروهای متحدین بازی میکنند در مقابل بازیکنان گروه متفقین قرار میگیرند. اعضای این دو گروه در تلاش برای تسخیر مناطق کلیدی، که توسط مناطق بخش بندی شده بر روی تخته بازی نشان داده میشوند، با یکدیگر متحد میشوند. در نسخههای قدیمیتر، این کار با تصرف و نگه داشتن مناطقی خاص تا پایان دور بازی که پایتختهای اتحاد مخالف در آن قرار داشتند، انجام میشد. در نسخههای بعدی، این شامل سایر مناطق روی نقشه، جایی که "شهرهای پیروز" در آن قرار دارند نیز میشود.
نسخههای دیگری از اکسیز اند الایز شرایط به خصوص خود برای پیروزی را در بر دارند. در نسخه اصلی میلتون بردلی، A&A کلاسیک، قدرتها میتوانند در عین تصرف و نگه داشتن یک منطقه تا پایان یک دور بازی، مناطق دیگری را نیز برای کسب مزایای اقتصادی در اختیار بگیرند. این روند "پیروزی اقتصادی" در نسخههای بعدی A&A حذف شد. در اکسیز اند الایز: پاسیفیک، ژاپن به ازای هر 10 IPC که جمع آوری میکنید، یک امتیاز کسب میکنید. در صورت کسب 22 امتیاز هم میتوان بازی را برنده شد. در اکسیز اند الایز: دی دی (D-Day) متفقین باید سه شهر سینت لو، کان و شربورگ را در پایان دور دهم کنترل کنند. در نسخه گوادال کانال این بازی، پیروزی با کنترل فرودگاهها به دست میآید. در اکسیز اند الیز: نبرد بولج، آلمانها باید مناطقی را که تا پیش از دور 8 در مجموع تا 24 امتیاز را دارند، کنترل کنند.
در هر دور از بازی هر یک از قدرتها به نوبه خود طبق ترتیب مشخصی حرکت میکنند. بازی زمانی به پایان میرسد که نیروهای متحدین یا نیروهای متفقین اهداف خود را تکمیل کنند. هنگامی که نوبت به هر نیرو میرسد، در ابتدا باید نحوه خرج کردن IPCها را در اختیار بگیرد. IPC (مخفف گواهینامه تولید صنعتی) یک ارز انتزاعیست که بیانگر یک میلیون ساعت کار است. این امر میتواند به خرید واحدهای جدید و بهبود آنها از طریق تحقیق، یا تعمیر سازههای آسیب دیده (در ویرایشهای بعدی) منجر شود. در ادامه بازیکنان هر حرکتی را که منجر به نبرد شود، اعلام میکنند. آنها مهرههای خود را در صورت لزوم حرکت میدهند و پس از مبارزه، حرکات غیر مبارزهای را اعلام میکنند. در پایان نوبت، بازیکنان هر واحدی را که در ابتدای نوبت خریداری کردهاند قرار داده و IPCها را بر اساس تمام مناطقی که در پایان نوبت خود در کنترل دارند، جمعآوری میکنند.
نبردها معمولاً به چند نوع تقسیم میشوند. تمامی انواع نبردها هم به خودی خود به دور تقسیم میشوند. در هر دور، مهاجمان و مدافعان تاس میاندازند تا مشخص کنند که کدام یک از واحدهایشان به طرف مقابل ضربه خواهد زد. اگر عدد تاس کمتر یا مساوی با امتیاز حمله یا دفاع واحد باشد (در صورت امکان)، این واحد، ضربهای به واحد مقابل به انتخاب حریف میزند. در طول دور، اگر مهاجمی دشمن را شکست دهد، دشمن میتواند قبل از مرگ انتقام نهایی را انجام داده و سپس از تخته بازی خارج شود. برخی از انواع نبرد، مانند حملات استراتژیک بمباران، بمباران دریایی، و دفاع ضد هوایی، تنها یک دور به طول میانجامند؛ این در حالیست که در برخی دیگر مهاجم این گزینه را دارد که یا به دور دیگری از نبرد ادامه دهد یا عقب نشینی کند. زمانی که هر یک از طرفین تمام واحدهای خود را از دست داده یا مهاجمان تصمیم به عقب نشینی بگیرند، نبرد به طور کامل انجام شده است؛ اگرچه نبرد در مناطق مختلف ممکن است به هر ترتیبی که مهاجمان انتخاب میکنند به سرانجام برسد. نبرد در یک منطقه ممکن است بر تعداد مبارزان در قلمرو دیگر برای نبردهای بعدی تأثیر بگذارد؛ بری مثال در زمان حمله آبی خاکی یا زمانی که واحدهای مهاجم عقب نشینی میکنند.
اسپین آف
با توجه به موفقیت اکسیز اند الایز کلاسیک، تا سال 2021، سیزده نسخه اسپینآف از این فرنچایز به بازار عرض شد؛ نسخههایی که کم و بیش از یک روند استفاده میکنند. چهار نسخه گزینههای به روز شده یا توسعه یافته از بازی اصلی جهانی A&A: کلاسیک هستند. چهار نسخه دیگر، بازیهای صحنه جنگی هستند که نبرد در اروپا یا اقیانوس آرام (پاسیفیک) را به تصویر میکشند. سه نسخه دیگر هم محلی بوده و دارای نبردهای به خصوص هستند. یک نسخه در آغاز جنگ جهانی اول اتفاق میافتد و دیگری دارای یک نبرد جهانی آخرالزمانی با اضافه شدن زامبیهاست.
بازیهای دیگری نیز توسط دیگر طراحان بازی با مکانیزمهای مشابه منتشر شدهاند. برخی از آنها به بخشهایی از اکسیز اند الایز یا بازیهای مشابه نیاز دارند.
در سال 1999، اکسیز اند الایز: اروپا با قوانین کمی به روز شده و تمرکز بر صحنه نبرد اروپا در جنگ جهانی دوم منتشر شد. این گزینه در سال 2001 با اکسیز اند الایز: پاسیفیک و در همراهی با قوانینی مشابه و تمرکز بر نبرد در اقیانوس آرام دنبال شد. اکسیز اند الایز: دی-دی (2004) بر آزادی متفقین فرانسه تمرکز داشت. در سال 2004، اولین نسخه از هسته مرکزی بازی اصلی با عنوان اکسیز اند الایز: ریوایسد منتشر شد. این نسخه با عناصر برگرفته از گزینههای پاسیفیک و اروپا بیستمین سالگرد اکسیز اند الایز را جشن گرفت. اکسیز اند الایز: نبرد بولج (2006) بر نبرد بولج در اروپا متمرکز شد. این در حالیست که اکسیز اند الایز: کانال گوادال (2007) بر لشکرکشی جزایر سلیمان در اقیانوس آرام متمرکز بود. در سال 2008، اکسیز اند الایز: نسخه پنجاهمین سالگرد، به عنوان یکی از سه بازی که پنجاهمین سالگرد ناشر آن، یعنی آوالون هیل را جشن میگرفتند، منتشر شد. دو بازی دیگر Acquire و Diplomacy بودند. پس از آن، اکسیز اند الایز: 1942 در سال 2009، دومین نسخه از بازی اصلی، با مکانیزم برگرفته از نسخه سالگرد، بیست و پنجمین سالگرد انتشار خود بازی را جشن گرفت.
اکسیز اند الایز: پاسیفیک 1940 در دسامبر 2009 منتشر شد. اکسیز اند الایز: اروپا 1940 در آگوست 2010 منتشر شد. این بازیها را میتوان با هم ترکیب کرد و یک بازی جهانی جنگ جهانی دوم را بر روی نقشه 175×80 سانتیمتری (70 × 32 اینچ) تشکیل داد. تمام نه قدرت بزرگ جنگ جهانی دوم یعنی چین، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن، اتحاد جماهیر شوروی، بریتانیا، ایالات متحده و نیروهای ANZAC، در بازی جهانی ترکیبی، با واحدها و رنگهای منحصر به فرد خود نمایش داده شدهاند. برای کارآمدتر شدن بازی و اصلاح مشکلات تعادلی، نسخه جهانی 1940 بازنگری شد و مجموعه قوانین جدیدی در انجمن اکسیز اند الایز در ژانویه 2011 تصویب شد؛ این روند در ادامه منجر به انتشار نسخه ویرایش یافته، شد.
در سال 2012، اکسیز اند الایز: 1941 منتشر شد. این نسخه شامل یک نقشه ساده و قوانینی راحت برای مبتدیان بود. در سال 2013، اکسیز اند الایز: 1914 منتشر شد. این نسخه تنها بازی اکسیز اند الایز بدون محوریت جنگ جهانی دوم بود. جدیدترین بازی اکسیز اند الایز در اکتبر 2018 با نام اکسیز اند الایز و زامبیها منتشر شده است که یک نسخه غیر تاریخی به حساب میآید.
اکسیز اند الایز یک بازی جنگی سختگیرانه از لحاظ تاریخی نیست؛ دلیل این امر این است که برای سهولت در بازی و ایجاد تعادل، به طوری که هر دو طرف شانس برنده شدن داشته باشند، ساده سازی شده است. به عنوان مثال، مدل اقتصادی ساده است و هر منطقه تعدادی گواهینامه تولید صنعتی (IPC) برای خرید واحدهای جدید تولید میکند. مثال دیگر در نسخه کلاسیک اصلی رخ داده است. بازی قرار است در بهار سال 1942 شروع شود اما ژاپن بلافاصله در موقعیتی قرار میگیرد که امکان حمله هوایی مجدد به هاوایی را داشته باشد؛ این در حالیست که آلمان در ابتدا به خوبی به اتحاد جماهیر شوروی فشار آورده است. اگر قرار بود بازی از لحاظ تاریخی صحت میداشت، گروه متحدین باید در سال 1942 به اوج خود میرسیدند و متفقین در آستانه عقب رانده شدن قرار میگرفتند.
بازنگری (ریوایسد)
بازنگریها به طور معمول مدت کوتاهی پس از انتشار بازی ایجاد میشوند؛ دلیل تولید این نسخهها این است که قوانین بازی همیشه نتایجی را که در موقعیتهای مختلف تاریخی منطقی است، ایجاد نمیکنند. به عنوان مثال، درگیری زیردریاییها با هواپیماها در ابتدا دارای محدودیت بود و بمب افکن تنها نوعی بود که میتوانست به یک زیردریایی حمله کند. بعدتر در این مورد بازنگری شد تا همه هواپیماها بتوانند به زیردریاییها حمله کنند.
نسخه میلتون بردلی اولین نسخهای بود که مکانیزمهای شناخته شده در بازی را ایجاد کرد. سه نسخه از قوانین در بازیهای میلتون بردلی وجود داشت، اگرچه تنها دو نسخه اول همراه با خود بازی گنجانده شده بودند. قوانین نسخه سوم منحصر بازی ویدیویی کامپیوتری با عنوان "اکسیز اند الایز" در سال 1998 است که توسط هسبرو منتشر شد. "اکسیز اند الایز: ایرون بلیتز" با قوانینی جانبی و جزئیتر در سال 1999 منتشر شد. سه نسخه در جزئیات با هم متفاوت بودند. همچنین یک بازی ویدیویی جدید با عنوان "اکسیز اند الایز: RTS" نیز در سال 2004 منتشر شده است که نقشه اصلی اکسیز اند الایز: جهان کلاسیک و چندین سناریو نبرد تاکتیکی را در خود جای داده است. اکسیز اند الایز: RTS (2004) توسط اکسیز اند الایز: RTS Collector's Edition (2006) و در همراهی با راهنمای استراتژی توسعه یافته دنبال شد.
اولین بازنگری اساسی در قوانین توسط لری هریس و مایک سلینکر (که بعدتر بازی تختهای Attack! را بر اساس تجربیات خود توسعه دادند) طراحی شد. این افراد در تلاش بودند تا بسیاری از کاستیهای نسخه میلتون بردلی را برطرف کنند؛ از جمله اینها میتوان به حذف شرط پیروزی اقتصاد محور و الزام تصرف پایتختهای دشمن به نفع شهرهای پیروز اشاره کرد. این روند از همان زمان در هر نسخه بازنگری شده مورد استفاده قرار گرفته است. با وجود شهرهای پیروز، متحدین و متفقین با تعداد مساوی از این شهرها (سرزمینهایی با برچسب خاص) شروع به بازی میکنند. آنها تلاش میکنند تا شهرهای پیروز را به اندازهای تصرف کنند تا بتوانند اکثریت آنها را به دست آورند (اندازه اکثریت قبل از بازی مورد توافق بازیکنان قرار میگیرد). این کار به بازیکنان اجازه میدهد تا بازیهای کوتاهتر یا طولانیتری را، بسته به تعداد شهرهای پیروزی که یک قدرت باید برای برنده شدن تحت کنترل خود دربیاورد، به انجام برسانند.
با هر بازنگری، تغییراتی در راستای پویاتر کردن گیمپلی ایجاد میشد. در نسخه میلتون بردلی، پیاده نظامها واحدهای ارزانقیمتی بودند که به دلیل حمله نشانه گذاری شده و دفاعی اندک بهتر، بیشتر به عنوان اهدافی دفاعی به کار گرفته میشدند. این باعث شده بود که بسیاری از نواحی صفحه بازی به شدت مستحکم شده و افراد در تلاش باشند تا سریعتر پیاده نظام بیشتری را سازمان دهی کنند. برای مقابله با این وضعیت، تانک که توانایی دفاعی آن برابر با پیاده نظام در نسخه میلتون بردلی بود، قابلیتهای دفاعی خود را در نسخه اصلاحشده بهبود بخشید تا بازیکنان را به استفاده از سلاحهای ترکیبی تشویق کند. سایر تغییرات در راستای متعادل شدن وضعیت شامل تغییر هزینه واحدهای مختلف و تغییر ظرفیت حمل و نقل و ترابری بوده است. در نسخه میلتون بردلی، وسایل حمل و نقل میتوانست تنها دو پیاده نظام یا یکی از هر واحد زمینی دیگر را حمل کند؛ در ریوایسدهای بعدی، ترابری قادر به حمل یک پیاده نظام علاوه بر یک گزینه از هر واحد زمینی دیگر شد.
تنوع واحدهای زمینی و دریایی با معرفی توپخانه و ناوشکن در نسخههای ریوایسد اروپا و پاسیفیک افزایش یافت. توپخانه کارایی پیاده نظام را در حملات افزایش داد؛ این در حالیست که ناوشکنها توانایی زیردریاییها را محدود کرده و به عنوان جایگزینی ارزان قیمت برای جنگندههای گران قیمت وارد عمل شدند. رزمناوها در نسخه پنجاهمین سالگرد اکسیز اند الایز معرفی شدند تا تواناییهای زیاد ناوشکن را به طور موثر تقسیم کنند؛ این در حالیست که ناوشکنها همچنان کارایی زیردریاییها را محدود کرده و رزمناوهای قویتر در حال حاضر به عنوان کشتیهای جنگی کمهزینه عمل میکنند.
بر روی خود صفحه بازی نیز در هر بازبینی کار شده است. نسخه کلاسیک میلتون بردلی دارای رنگهای بسیار زنده بود؛ این در حالیسست که نسخه اصلاحشده عمدتاً دارای رنگهای تیرهتر اسست. نسخه پنجاهمین سالگرد و نسخه 1942 دارای یک زمین بازی واقع گرایانهتر است. تنها با جزئیات ظریف رنگی مشخص شده است که کدام قدرت کنترل اولیه بر یک قلمرو خاص را در اختیار دارد. ترکیب قلمروها نیز اندکی تغییر یافته است. به عنوان مثال، تعداد مناطق بین برلین و مسکو در نسخه ویرایش شده افزایش یافته است؛ از جمله اینها میتوان به افزودن بسیاری از مناطق با اهمیت استراتژیک به شوروی اشاره کرد.
بمباران استراتژیک در طول سالها تغییر کرد. تا پیش از نسخه اصلاح شده، بمباران استراتژیک باعث میشد بازیکنان حریف IPCهایی را که در دست داشتند از دست بدهند. نسخه پنجاهمین سالگرد این وضعیت را به گونهای تغییر داد که به جای آن، مجتمعهای صنعتی آسیب ببینند. مجتمعهای صنعتی آسیب دیده ظرفیت کمتری برای تولید واحد داشته و با صرف IPC قابل تعمیر هستند.
ریوایسدهای بعدی همچنین شامل تغییراتی در بخش پژوهش برای داشتن تاثیر بیشتر بودند. این بخش عموماً به دلیل هزینه بالا و احتمال موفقیت کم، سرمایه گذاری ارزشمندی در نسخه میلتون بردلی به حساب نمیآمد. با وجود نتایج متفاوت، نسخه ویرایش شده 1942 پژوهش را به طور کلی حذف کرد. یکی دیگر از ویژگیهایی که در بازی پیادهسازی شده ولی بعدتر حذف شد، "مزایای ملی" نسخه بازنگری شده بود. این ویژگی نشاندهنده تاکتیکها و فناوریهایی بود که توسط یک قدرت خاص در طول جنگ استفاده میشد. به عنوان مثال، یک توانایی بریتانیایی به بازیکن اجازه میداد تا حرکت جنگی خود را تا رسیدن نوبت بازیکن آمریکایی یک بار در هر بازی به تاخیر بیندازد؛ با این کار وی قادر بود تا یک حمله هماهنگ داشته باشد.
نسخههای بعدی تغییرات زیبایی شناسانهای را در قطعات بازی با خود به همراه داشتند. در نسخه میلتون بردلی، تنها قطعات پیاده نظام از نظر ظاهری برای هر قدرتی منحصر به فرد بودند. واحدهای منحصر به فرد بعدتر افزایش یافته و شامل هر واحدی در نسخههای بعدی میشدند. در مقایسه با جنگندههای عمومی نسخه میلتون بردلی، Supermarine Spitfire در نسخههای بعدی برای نشان دادن جنگندههای بریتانیایی و Mitsubishi A6M Zero برای نشان دادن جنگندههای ژاپنی استفاده میشد. این در حالیست که دو جنگنده مختلف ( Grumman F4F Wildcat و Lockheed P-38 Lightning) نشان دهنده جنگندههای آمریکایی بودند. رنگ قطعات برای مرتبط کردن واحدها با نیروها نیز در تمام بازیهای اکسیز اند الایز بر اساس رنگهای استفاده شده در نسخههای اروپا و پاسیفیک استانداردسازی شده است. اینها با رنگهای استفاده شده در نسخه میلتون بردلی متفاوت هستند.
در سال 2009، نسخه به روز شده اکسیز اند الایز: پاسفیک، با عنوان اکسیز اند الایز: پاسیفیک 1940 منتشر شد. این نسخه دهمین بازی رومیزی از سری A&A بود که نیروهای ANZAC را به عنوان یک قدرت قابل بازی به همراه دو نوع واحد جدید به طرفداران معرفی کرد: پیاده نظام مکانیزه و بمب افکنهای تاکتیکی.
در سال 2010، نسخه به روز شده اکسیز اند الایز: اروپا با عنوان اکسیز اند الایز: اروپا 1940 منتشر شد. این نسخه فرانسه را به عنوان یک نیروی جدید در بازی معرفی کرده است. واحدهای پیاده نظام مکانیزه و بمب افکنهای تاکتیکی نیز در این نسخه ظاهر شدهاند. ایتالیا نیز به عنوان یک نیروی جدید پس از نسخه سالگرد 50 در 1940 ظاهر میشود. در اروپا و پاسیفیک 1940 ناوهای هواپیمابر و کشتیهای جنگی سرمایههایی هستند که با 1 ضربه آسیب دیده و با 2 ضربه غرق میشوند. CVها و BBهای آسیب دیده را میتوان با انتقال CV یا BB آسیب دیده به یک پایگاه دریایی دوستانه تعمیر کرد. در صورت آسیب دیدن CV، قوانین خاصی بر روی جنگندهها و بمب افکنهای تاکتیکی اعمال میشود. اروپا 1940 یازدهمین بازی رومیزی در این مجموعه بازی است. اروپا و پاسیفیک 1940 طوری طراحی شدهاند که به عنوان بازیهای جداگانه انجام شوند؛ در عین حال میتوانند به صورت ترکیبی یک بازی 2-6 نفره جهانی ایجاد کنند که با تنظیمات و اهداف ملی جداگانه تکمیل میشود. ابعاد نقشه نسخه ترکیبی 175 در 80 سانتی متر (70 اینچ در 32 اینچ) است. همه 9 قدرت اصلی جنگ جهانی دوم با قطعات و رنگ منحصر به فرد خود در این نسخه به نمایش گذاشته شدهاند.
بازیهای رومیزی
لری هریس در کنار طراحی بازیهای رومیزی، نسخههای پاسیفیک و اروپای اکسیز اند الیز را که دارای مکانیزمی اقتباس شده از صحنههای جنگی به خصوص هستند، طراحی کرده است. اینها به نوبه خود به عنوان کاتالیزوری برای نسخههای ریوایسد عمل کردهاند. اگرچه در ابتدا برنامهای در راستای طراحی نسخههای که به بازیکنان اجازه میداد اروپا و اقیانوس آرام (پاسیفیک) را با هم ترکیب کنند وجود داشت، اما هرگز به نوبت انتشار نرسید. لری هریس در ادامه نسخههای کاملاً جدیدی را به بازار معرفی کرد؛ اکسیز اند الایز 1940 که در دسامبر 2009 منتشر شد و اکسیز اند الایز: اروپا 1940 که در تابستان 2010 به انتشار رسید. این بازی همچنین شامل نسخهایست که هر دو بازی را با هم ترکیب میکند.
دیگر بازیهای مجموعه اکسیز اند الایز طراحیشده توسط هریس بیشتر ماهیت تاکتیکی داشته و بر نبردهای فردی در مناطق کوچک و مشخص شده متمرکز بودند؛ از جمله اینها میتوان به اکسیز اند الایز دی دی (2004) که بر آزادی متفقین فرانسه متمرکز است و اکسیز اند الایز: نبرد بولج (2006) که بر نبرد بولج متمرکز است اشاره کرد. نسخه اکسیز اند الایز: کانال گوادال (2007) نیز بر لشکر کشی جزایر سلیمان تمرکز دارد. اگرچه تمامی این بازیها میزان زیادی از مکانیزمهای نسخه اصلی را حفظ کردهاند، اما برخی از آنها تنها مختص به یک بازی خاص بودند.
نقد و بررسی
وارن اسپکتور نسخه 1984 اکسیز اند الایز میلتون بردلی را در مجله گیمر فضایی شماره 72 مورد نقد و بررسی قرار داده است. اسپکتور اظهار داشت که اکسیز اند الایز به طور کلی یک برنده در صحنه بازیهای رومیزی به حساب میآید؛ یادگیری آن ساده و بازی کردن با آن آسان است. بازی نیاز به تفکر زیادی دارد و با بارها تکرار باز هم جذابیت خود را حفظ میکند. دلیل این امر این است که هر کشور اهداف، منابع و جغرافیای منحصر به فرد خود را دارد.
اکسیز اند الایز در آگوست 1996 به عنوان پرفروشترین بازی جنگی رومیزی به مخاطبان معرفی شد. تا سال 1998 تقریباً 1 میلیون نسخه از این بازی به فروش رسیده بود.
بازی ویدیویی
دو بازی ویدیویی بر اساس بازی رسمی رومیزی در سالهای 1998 و 2004 منتشر شده است. اکسیز اند الایز در سال 1998 توسط کمپانی هسبرو به بازار معرفی شد. این بازی برداشتی از اکسیز اند الایز: نقشه جهان کلاسیک است و چندین سناریوی تاکتیکی نبرد جنگی را در خود جای داده است. اکسیز اند الایز: ایرون بلیتز (Iron Blitz) به عنوان نسخهای به روز شده در سال 1999 با قوانین متفاوت و وجود تفنگداران دریایی، چتربازان، ناوشکنها و کامیکازهها (پیشمرگهای ژاپنی) منتشر شد. اکسیز اند الایز: RTSتوسط TimeGate Studios در سال 2004 منتشر شد. این نسخه اساساً مبتنی بر سبک استراتژیک همزمان است. اکسیز اند الایز: RTS Collector's Edition به عنوان نسخهای توسعه یافته در سال 2006 منتشر شد. این بازی در زمان خود به پرفروشترین بازی TimeGate تبدیل شد.
در سال 2008، Wizards of the Coast یک نسخه آنلاین از اکسیز اند الایز را به عنوان بخشی از سایت بازی Gleemax خود ایجاد کرد. با تعطیل شدن Gleemax، بازی راه خود را به سایت GameTable Online پیدا کرد. نسخه اولیه بر اساس نسخه ریوایسد سال 2004 بود. در سپتامبر 2010، GameTable Online نسخه جدیدی را بر اساس مجموعه اکسیز اند الایز: 1942 توسعه داد. متأسفانه، Game Table Online در سسال 2015 ملغی شد و دیگر در دسترس کاربران نیست. اکسیز اند الایز و بازیهای مختلف بسیار دیگری در حال حاضر از طریق وب سایت TripleA قابل استفاده هستند.
TripleA اقتباسی از اکسیز اند الایز است که برای سیستم عاملهای Windows، Mac و Linux در دسترس کاربران است. این نسخه به کاربران اجازه میدهد تا به صورت تک نفره در برابر هوش مصنوعی بازی کرده یا با سایر دوستان خود به رقابت بپردازند. افراد میتوانند به صورت چند نفره در یک فضای آنلاین و همچنین از طریق ایمیل (PBEM) و اتصالات شبکه در این بازی حضور به هم برسانند. TripleA که در ابتدا در سال 2002 منتشر شد، در حال حاضر با نسخه 2.2 سال 2020 خود در اختیار کاربران است. نسخه 2.2 قادر به اجرای نسخه اکسیز اند الایز: کلاسیک، اکسیز اند الایز: ریوایسد، اکسیز اند الایز: سالگرد 50 و اکسیز اند الایز: بهار 1942 است. علاوه بر این میزبان بسیاری از نسخههای ایجاد شده توسط طرفداران نیز هست. این نسخهها قوانین مشابهی با اکسیز اند الایز دارند اما از تنظیماتی متفاوت و نقشه یا دوره متفاوتی استفاده میکنند؛ برای مثال، سناریوهای تاریخی مانند نقشهای بر اساس فتوحات ناپلئون، نقشههای علمی تخیلی و نقشههای فانتزی در این گزینهها موجود است.
اکسیز اند الایز آنلاین 1942 در سال 2019 توسط بیم داگ (Beamdog) منتشر شد.
بازیهای مینیاتوری
در سال 2005، اکسیز اند الایز مینیاتوری (Axis and Allies Miniatures) به عنوان اولین نسخه از سری بازیهای مینیاتوری این مجموعه منتشر شد. این روند با "اکسیز اند الایز ناوال مینیاتور: جنگ دریا" دنبال شد. "اکسیز اند الایز مینیاتوری نیروی هوایی: انجلز تونتی" در اکتبر 2011 منتشر شد. چندین نسخه دیگر نیز تا به امروز در اختیار کاربران قرار گرفته است. در حال حاضر این نسخهها در 20 کشور جهان موجود هستند.